Haberin DevamıUyku bozukluğu üzerine araştırmalar yapan Trakya Üniversitesi Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk, Ramazan Bayramı tatiline çıkan, yollarda direksiyon başında kafein tüketimine başvuran sürücüleri uyardı. Öztürk, “Kafein alımı uykuyu ortadan kaldırır bu bir gerçek çünkü biz uyanık kaldığımız sürece beynimizde adenozin adı verdiğimiz bir madde birikmekte ve bu ancak uyumakla temizlenmekte. Kafein bu anlamda adenozin reseptörlerini bloke ederek birikmiş adenozinin tesir göstermesini engeller, böylece biz uyku hali hissetmemiş oluruz. Ancak kafeinin de bir yarılanma ömrü var. Aldıktan sonra 5-7 saat içerisinde kandan temizlenir, metabolize edilir ve bu reseptörleri yine boşaltır. Bu durumda o süreç içerisinde uyanıklık devam etmişse, adenozin birikimi daha fazla olacağından kafeinin etkisi geçtiğinde karşı karşıya kalacağımız ilk durumun fazla daha büyüğü bir şekilde belki 4-5 misli şeklinde karşımıza çıkar. Bu sebeple kafein tüketiminin uyku halini gidermede geçici bir çözüm olduğunu mutlaka bilmemiz gerekiyor. Aşağı yukarı 4-5 saat içerisinde daha aka bir uyku haliyle karşı karşıya kalacağımızı bilmeliyiz. O süreç içerisinde şayet işlerimizi halledebilme durumumuz varsa o zaman bir örneğin yoktur, kahve içebiliriz bununla uyku halini giderebiliriz. Fakat beynimizden bu adenozinin temizlenmesinin biricik yolunun uykumuzu uyumak olduğunu unutmamalıyız” dedi.Haberin Devamı’UYKU HALİ ANCAK UYKUYLA GİDERİLEBİLİR’Kafein alımından 4-5 saat sonra gelen daha aka bir uyku halinin istenmeyen sorunlara yol açabileceğine dikkat çeken Öztürk, “Bu uyku hali şayet önemli bir amel sırasında ortaya çıkarsa örneğin; sınav ortasında veya bir vasıta kullanımı sırasında olabilir, bu durumda amel kazaları ya da istenmeyen öbür durumlara yol açabilir. Kafeinin uyku halini giderici etkisi geçici bir çözümdür. Uyku halini ancak uyuyarak giderebiliriz” diye konuştu.’ORTAM SICAKLIĞI UYKU KALİTESİNİ ETKİLİYOR’Mevsim değişikliklerinin de uykuyu etkilediğini anlatan Öztürk, “Mevsim değişiklikleri uykuyu iki şekilde etkiler; bunlardan birincisi sıcaklık değişimiyle ilgili. Yaz mevsimine doğru sıcaklıklar arttığı için, ortam sıcaklığı uyku kalitesini etkiliyor. İkincisi de gündüz ve gece sürelerinin değişimi. Bu da gündüz ışıkla beraber melatonin hormonu dediğimiz beyinden salgılanan hormonun baskılanması ve uykuya dalmanın zorlaşmasıyla ilgili olabilir. Önce sıcaklığı konuşacak olursak ülkü uyku sıcaklığı 19-20 radde civarında olduğu söyleniyor. Ancak yaz aylarında bilhassa Edirne’de ortam sıcaklığı 40 derecelere kadar çıkmakta. Klima olmayan ortamlarda uyku sorunları ortaya çıkabilir, uykuya dalmak zorlaşabilir, uyku kalitesi bozulur, gece sık uyanıklıklar ortaya çıkabilir. Bununla ilgili olarak döşek odalarının önceden serinletilmesi ve yatarken klimanın kapatılması öneriliyor. Böyle bir imkanımız yoksa şayet vücut sıcaklığını düşürmek için ılık suyla duş almakta faydalı olacaktır. Çünkü deri sıcaklığının birkaç radde düşürülmesi suyla beraber uykuya dalmayı kolaylaştırıcı bir tedbir olabilir” ifadelerini kullandı.Haberin Devamı’GÜNDÜZ ŞEKERLEMESİ ÖNERİLEN BİR DURUM DEĞİL’Gündüz aydınlığın uzun sürmesinin de uykuyu etkilediğini anlatan Öztürk, “İnsanların aktif olarak yaşayabileceği daha uzun bir gündüz ortaya çıkmış oluyor ki bu uykuya yatış saatlerini biraz geçe kaydırabilir. Ancak hafta içi ve hafta sonu saatleri arasında bir düzensizlik yaşamamak gene uyku sağlığı açısından önemli. Hafta içi ve hafta sonlarında ülkü uyku döngümüzü korumalıyız. Diğer bir deyişle şayet günde 7 saat uyuyorsak hafta içi ve hafta sonu da 7 saat uykuyu sürdürmemiz de müsait olacaktır. Gündüz, bilhassa öğleden sonra siesta uykusu denilen şekerleme uykularının yapılması erişkin bireyler için önerilen bir hal değil. Gündüz uyku uyuduğumuz zaman gece uykuya dalma saatlerimiz ileriye doğru atacaktır. Bu hal uyku düzenimizi bozar. 24 saatlik bir günde uyku ülkü olarak biricik parça olmalı” dedi.
News
