Başkan Trump imzayı attı, şimdi ne olacak? DOGE’un başına Elon Musk mı geçecek? İlk günden ayrılık, e-posta ve ofis detayı…

Haberin DevamıABD'de seçimlerin yapılmasından sadece bir hafta sonra Donald Trump, yeni dönemle ilgili herkesin aklındaki bir soruya açıklık getirdi. Trump, kısaca DOGE olarak bilinen Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın "hükümete dışarıdan danışmanlık ve rehberlik" sağlayacağını, fena uygulamaların azalmasını sağlayıp devlet harcamalarının kısıtlanmasına yardımcı olacağını duyurdu.Ne mevcut ki Trump'ın başkanlık yeminini eder etmez peş peşe imzaladığı kararnamelerden biriyle hayata geçirilen DOGE'un 12 Kasım'da tarif edilen kurumla hiç ilgisi yok. Resmî olarak Beyaz Saray'ın bir birimi yani federal hükümetin bir parçası olan DOGE, Başkan Trump'ın özel kalemi Susie Wiles'a hesap verecek, devlet memuru işe alım yetkisine sahip olacak ve "federal hükümetin yazılım ve bilgi teknolojileri sistemlerini güncelleme" misyonuyla hareket edecek.Haberin DevamıBu çerçeve, en başta çizilen DOGE vizyonuna epey uzak uzaktan yakından ilgisi yok. Bu da aradan geçen 10 haftalık sürede DOGE üzerine fazla çok çalışıldığı anlamına geliyor.Dahası DOGE'un liderlik yapısı da değişti. Söz konusu "bakanlık" ilk duyurulduğunda işlerin Elon Musk ve bir öbür amel insanı Vivek Ramaswamy'nin ortak liderliği altında yürüyeceği bildirilmişti. Yeni yapıda ise Musk, projenin biricik lideri olacak gibi görünüyor.Sözün kısası DOGE'la ilgili akıllarda pek fazla soru var. İşte bildiklerimiz ve bilmediklerimiz...GRUBUN YAPISI NASIL ŞEKİLLENECEK?The New York Times'ın değerlendirmesine göre, Başkan Trump'ın imzaladığı kararname, DOGE'un başkanlık idari ofisi bünyesinde bir ünite olacağı anlamına geliyor. "Birleşik Devletler DOGE Dairesi" adını meydan bu birim, Birleşik Devletler Dijital Dairesi'nin yerini alacak. Birleşik Devletler Dijital Dairesi (USDS), 2014 yılında dönemin başkanı Barack Obama tarafından, teknoloji kullanımı yoluyla devlet hizmetlerinin iyileştirilmesi amacıyla kurulmuştu.USDS, 2014 yılından bu yana federal kurumlarla amel birliği yaparak hizmetlerin vatandaşa daha sorunsuz ulaştırılması konusunda destek oluyordu. Healthcare.gov sitesinin hayata geçirilmesindeki fiyaskonun ardından kurulan USDS, IRS'in vergi bildirimlerinin doğrudan yapılmasını sağlayan Direct File programıyla ilgili övgü toplamıştı. Trump'ın kararnamesi aynı zamanda 4 Temmuz 2026'da otomatik olarak feshedilecek bir alt oluşumu daha hayata geçirdi. Bu oluşumun misyonunun DOGE Dairesi'nden farkının ne olduğu belli değil. Ancak 4 Temmuz 2026 tarihi aynı zamanda Trump'ın federal bütçenin içindeki "israf ve sahtekârlığın" temizlenmesine ilişkin tavsiyelerin sunulması için belirlediği son tarih olarak da dikkat çekiyor.Haberin DevamıBir de federal kurumların içinde "DOGE ekipleri" olacak. Özel hükümet çalışanlarından oluşan bu ekipler federal hükümet adına 130 günlüğüne ya da 365 günü geçmeyen süreler için çalışabilecek geçici personelden oluşacak.Musk'ın kendisinin de bu kişilerden biri olabileceği öne sürülüyor ancak başkanlık kararnamesinde buna dair net bir detay yer almıyor.DOGE EKİPLERİ NASIL ÇALIŞACAK?Her ekip en az 4 personelden oluşacak. Bu kişilerin takım lideri, mühendis, insan kaynakları uzmanı ve hukukçu gibi uzmanlıkları olması planlanıyor. Kurum yöneticilerinin ekip üyelerini DOGE Dairesi'ne danışarak seçeceği bildirildi.Haberin DevamıTakım liderleri DOGE Dairesi ile koordinasyon kuracak ve kurum yöneticilerine tavsiyelerde bulunacak. Kurum yöneticilerinin de DOGE ekiplerinin "tüm kurum kayıtlarına, yazılım sistemlerine ve bilgi teknolojileri sistemlerine tam ve hızlı erişimini yasaların el verdiği ölçüde sonuna kadar" sağlaması bekleniyor.Trump'ın kararnamesi ekipler için "Başkan'ın DOGE gündeminin hayata geçirilmesi" dışında spesifik görevler belirlemiyor. Ancak ekiplerin potansiyel harcama kesintilerini ve sona erdirilecek düzenlemeleri belirlemesi bekleniyor.Kararnamede grubun bütçesi belirtilmedi. Dahası DOGE Dairesi için çalışanların alacağı ücretin ne olacağı da net değil fakat bu kişilerin bazılarının gönüllüler olması bekleniyor.Haberin DevamıFederal hükümetin bir parçası olması, Musk'ın DOGE'un faaliyetlerini finanse etmek için kendi servetini kullanamayacağı anlamına geliyor.AMAÇLARI NE?Kasım ayında Trump, küme için bir dizi iddialı hedef belirlemişti. Bunlar arasında "hükümet bürokrasisinin ortadan kaldırılması, aşırı regülasyonların sona erdirilmesi, israf içeren harcamaların kesilmesi ve federal kurumların yeniden yapılandırılması" öne çıkıyordu.DOGE'un liderleri, kasım ayında The Wall Street Journal'da yayımlanan Ramaswamy imzalı makaleyle vizyonlarını ortaya koymuştu. Yol haritası olarak değerlendirilen makalede "düzenleyici fesihler, idari azaltmalar ve maliyet tasarrufları" olmak üzere üç büyük reformdan bahsediliyordu. Trump'ın pazartesi günü attığı imzalar arasında, Ramaswamy ve ekibinin taslağını oluşturduğu kararnameler yer almadı.Trump'ın hafta başında imzaladığı kararnamede, bütçenin küçültülmesi ya da federal regülasyonların gözden geçirilmesi gibi başlıklar bulunmuyor. Onun yerine grubun "hükümetin verimliliğini ve üretkenliğini artırmak için federal teknolojiyi ve yazılımı modernize ederek Başkan'ın DOGE gündemini ileri taşıyacağı" belirtiliyor. Grubun yöneticisinin hükümetin yazılımını, file alt yapısını ve bilgi teknolojiler sistemlerini iyileştirmeyi amaçlayan bir inisiyatifi hayata geçireceği de kararnamede yer meydan bir detay.Haberin DevamıGeçtiğimiz haftalarda, en başta belirlenen hedeflerden bazıları konusunda geri adımlar atıldı. Trump'ın kampanyası sırasında Musk, DOGE sayesinde 6,75 trilyon dolarlık federal bütçeden "en az 2 trilyon dolarlık" kesinti yapılabileceğini söylemişti. Ancak bu ay başlarında verdiği bir röportajda Musk, yekün tasarruf miktarına dair fazla daha mütevazı ifadeler kullanarak, "2 trilyon doları deneyeceğiz. Bence bu en iyi senaryo. Biraz fazlalığınız olmak zorunda. Bence 2 trilyon doları denersek 1'i yakalama şansımız oldukça iyi" diye konuştu.DOGE'UN BAŞINDA KİM OLACAK?Trump en başta yaptığı açıklamada, maliyetleri azaltma çabalarına Musk ve Ramaswamy'nin beraber liderlik edeceğini söylemişti. Ancak Trump yönetiminin göreve geldiği ilk gün, Beyaz Saray sözcüsü, Ramaswamy'nin projede olmayacağını teyit etti.Önümüzdeki hafta memleketi Ohio'nun eyalet valiliği için adaylığını açıklaması beklenen Ramaswamy'nin DOGE'la ilgili meselelerde hem Trump hem de Musk'la "derin felsefi anlaşmazlıklar" yaşadığı bildirildi.Ramaswamy X üzerinden yaptığı paylaşımda, "DOGE'un yaratılışını desteklemeye yardım etmek benim için bir onurdu. Elon ve ekibin hükümeti düzene koymakta başarılı olacağına eminim" ifadeleriyle DOGE'la yollarının ayrıldığını net bir biçimde dile getirmiş oldu.DOGE'un ilk günlerinde Musk ve Ramaswamy net bir amel bölümü yapmıştı. Musk teknolojiden ve harcamalardan, Ramaswamy ise regülasyonlardan ve devletin idari işlerinden mesul olacaktı. İki amel insanının arasındaki iletişimi de Musk adına Steve Davis, Ramaswamy adına ise Brad Smith yürütüyordu. Ramaswamy'nin ekibi Musk'ın X paylaşımlarında sık sık kendi odak alanı olarak belirlediği konulardan uzak duruyordu.The Washington Post'a konuşan sürece yakın kaynaklar, iki amel insanının radikal vizyonlarının ortak olduğunu ancak stratejilerinin farklı ve beraber yürütülmesi imkânsız olduğunu belirtti. Ramaswamy DOGE'a anayasal perspektiften bakıyor, hangi kurumların Kongre kararı olmadan kapatılabileceğini, bütçelerin kısıtlanmasının ve regülasyonların kaldırılmasının yasal yollarını araştırıyordu. Ramaswamy'nin DOGE'u, yasallaştırılabilecek aka değişimlere itici kuvvet olacak bir fikir kuruluşu gibi hareket edecekti.Musk ise bu süreçlerle ilgilenmiyor "önce teknoloji bakış açısıyla" hareket etmek, DOGE'un hedeflerine teknolojinin ve veri madenciliğinin gücünü kullanarak ulaşmak istiyordu. Gazeteye konuşan kaynak, "Bunlar birbiriyle yarışan vizyonlardı" diye konuştu.Zamanla Musk, Ramaswamy'nin sürece olan katkılarına duyduğu ilgiyi kaybederken Ramaswamy de DOGE'dan ayrılıp siyasi kariyeri için adımlar atma seçeneğini değerlendirmeye başladı. Bu süreçte Trump'ın Ramasmawy'e yakın zamana kadar başkan yardımcısı JD Vance ait olan Ohio senatörlüğü koltuğunu teklif etmesi de kafaları karıştırdı. The Washington Post'a konuşan bir kaynak, "Vivek'in kenara çekilmesini ve Elon'un daha fazla kontrol sahibi olmasını istiyorlardı. Arada bir gerginlik vardı. Sonra önlerine bir yol çıktı ve o yola saptılar" dedi.Trump'ın kararnamesi tüm soruları yanıtlamış değil. Kararnamede DOGE Dairesi'nin Beyaz Saray Özel Kalemi'ne hesap verecek bir "yöneticisi" olacağı belirtiliyor. Ancak bu kişinin kim olacağı kararnamede yazmıyor. Grubun temsilcileri de konuyla ilgili soruları yanıtlamıyor.Akla ilk gelen ihtimal elbette Musk. Onun yanı dizi Steve Davis ya da Brad Smith'in de bu göreve gelebileceği belirtiliyor. Davis, Musk'ın en güvendiği danışmanlarından biri ve tünel şirketi Boring Co.'nun başkanı. Smith ise sıhhat sektöründeki girişimleriyle tanınan bir amel insanı. Trump'ın ilk döneminde sıhhat alanında Beyaz Saray'ın en yetkili ismi olan Smith, Trump'ın damadı Jared Kushner ile olan yakın ilişkileriyle de tanınıyor.MUSK'IN BEYAZ SARAY'DA BİR OFİSİ OLACAK MI?Trump, hafta başında kararnameleri imzalarken Musk'ın Beyaz Saray'da 20 benlik bir ofisi olacağını söyledi. Ancak bu ofisin Beyaz Saray'ın idari bölümü olan Batı Kanadı'nda olup olmayacağı belli değil.Birleşik Devletler Dijital Dairesi'nin çalışan sayısı son dönemde 200 kişiyi aşmıştı. Musk'ın ekibinin 20 şahıs olması, sembolik de olsa bir tasarruf anlamına geliyor. Ancak Business Insider'a konuşan ABD'li uzmanlar, bu sınırın aşılmasının oldukça kolay olduğunu belirtiyor. Zira DOGE gönüllülere ve "özel memurlara" da yer vermesi mümkün olan geçici bir kurum. Bu kişilerin varlıkları ve gelirlerini etikten mesul yetkililere açıklamak zorunda olmaması kafa karıştırıcı durumları beraberinde getirebilir.The New York Times'ın konuyla ilgili ilk haberinde ofisin Batı Kanadı'nda olacağı belirtilmişti. Ancak Trump aynı günün akşamında bu bilgiyi teyit etmesi istendiğinde olumsuz yanıt verdi.Musk'ın Beyaz Saray kompleksi içinde bir yere sahip olması ve resmî uzantılı bir e-posta adresi olması bekleniyor. (Bloomberg, Musk'ın şimdiden whitehouse.gov meydan adlı bir e-posta adresine sahip olduğunu bildirdi.) Son haftalarda SpaceX'in Washington'da bulunan merkezinden çalışmakta olan Musk'a kafalarındaki "DOGE" yazılı mavi şapkaları dikkat çeken mühendisler ve danışmanlar eşlik ediyor.Musk'ın güvendiği emniyet mühendislerinden birinin salı günü yerel saatle 02.24'te atılan bir X postunda, "Washington'da deli gibi bir ilk gün. İşten şu lahza çıkıyorum. Devamı gelecek!" yazması çalışma koşullarına dair de fikir verdi.Ofisinin nerede olacağı bir yana, DOGE'un yeni yönetim içinde önemli bir konumda bulunacağı ve Musk'ın federal operasyonlara dair çok fazla bilgi ve kontrol sahibi olmasına yol açacağı düşünülüyor. Hatta bazı Trump destekçileri, Musk'ın erişebileceği gizli bilgilerin kapsamına dair kaygılı açıklamalar yaptı.GRUBUN ÇALIŞMALARI HAKKINDA KAMUOYU BİLGİLENDİRİLECEK Mİ?ABD'de Bilgi Özgürlüğü Yasası gereği, kamuoyu ve medya, muhtelif muafiyetler dışındaki tüm federal kurumlardan bilgi talep edebiliyor. Ancak DOGE'un faaliyetlerinin bu yasanın kapsamında olup olmadığı belli değil. Daha önce Birleşik Devletler Dijital Dairesi olarak bilinen birim, İdare ve Bütçe Ofisi'nin içindeydi. Bu da Bilgi Özgürlüğü Yasası'na tabi olduğu anlamına geliyordu. Ancak birimin, Başkan'ın idari ofisi altında farklı bir yere taşınması, yasadan muaf olması da söz konusu olabilir.Ancak DOGE ekipleri öbür federal kurumların bünyesi altında yer alacağından, onların çalışmaları yasanın kapsamına girecek.