Haberin DevamıTarih boyunca Sümer, Akad, Babil, Hitit, Asur, Urartu, Roma, Abbasi, Selçuklu ve Osmanlı’nın da aralarında yer aldığı 25 medeniyete hane sahipliği yapan alanda, “Ilısu Barajı ve HES Projesi Etkileşim Alanında Kalan Kültür Varlıklarının Belgelenmesi ve Kurtarılmasına Yönelik Çalışmalar” kapsamında Mardin Müze Müdürlüğünce 2012’de başlatılan arkeolojik kazılar aralıklarla devam ediyor.Bu yıl Kültür ve Turizm Bakanlığının “Geleceğe Miras Projesi”ne iç edilen yaklaşık 2,5 hektar alana sahip Boncuklu Tarla’da bugüne kadar Geç Epipaleolitik dönemden Neolitik Çağ evresine kadar geçen sürece ait fazla sayıda buluntu gün yüzüne çıkarıldı.Ev, özel bina ve kamu binaları ile mezarlarda 200’den fazla bireye ait iskeletler ve 200 bini aşkın boncuğa ulaşılan arkeolojik alanda Mardin Artuklu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ergül Kodaş’ın başkanlığında, Antropoloji Bölümünden araştırma görevlileri Dr. Çağdaş Erdem, Dr. Eşref Erbil ve Bahattin İpek, arkeozolog Stephanie Emra, arkeobotanik alanında Hüreyla Balcı, arkeolog Doç. Dr. Yunus Çiftçi, Mehmet Şan, Onur Dinç, Charlotte Labedan Kodas, Esra Acar, Mekiye Eksik, Kazım Özkan ve Rüstem Cin tarafından yürütülen kazılar sürüyor.Kazılarda son olarak yaklaşık 12 bin yıllık olduğu değerlendirilen “kamu binası” kalıntılarına ulaşıldı.Haberin DevamıYaklaşık 10 metre çapındaki bina kalıntısında 2 metre 20 santimetre boyunda stel (işlenmiş taş blok) ile minyatür steller, boncuk, ok uçları ve boğa boynuzu gibi birçok buluntu da gün yüzüne çıkarıldı. BİNA UZUN SÜRE KULLANILMIŞ Doç. Dr. Ergül Kodaş, AA muhabirine, Boncuklu Tarla’nın Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’e tarihlenen bir yerleşim yeri olduğunu, yörede yaşayanların fazla çok boncuk bulmasıyla bu alanın adının bu şekilde literatüre girdiğini söyledi.Haberin Devamı2012’den bu yana aralıklarla çalışmaların yapıldığı alanda bu yıl kazıların Kültür ve Turizm Bakanlığının “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında başlatıldığını anlatım eden Kodaş, şöyle konuştu:”İlk etapta bizim şark alanı dediğimiz ve fazla sayıda stel bulduğumuz alanda kazılara başladık. Bu bağlamda da söz konusu alanda yeni bir stel bulunan binaya ulaştık. Bunun bir bölümünü henüz kazabildik. Bu bina Boncuklu Tarla’nın tamamında Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’in erken evrelerine giden tabakaların net bir biçimde anlamlandırılmasını sağladı. Bina sadece bir sefer kullanılmamış, en az 4 sefer yenilenerek kullanılmış ve her yenilemede de tabanı doldurularak kullanıma devam edilmiş. Bu da bu binanın uzun süre kullanıldığını ve daha önce Boncuklu Tarla’da tespit ettiğimiz gibi bir kere kullanılıp tamamen gömülmediğini, bu binada farklı bir uygulamanın olduğunu göstermesi açısından önemli.” Haberin DevamıİLK DEFA YUKARI DİCLE VADİSİ’NDE BULUNDU Binanın ikinci getirisinin ise yaklaşık 2 metre 20 santimetre boyundaki stele ulaşılması olduğunu dile getiren Kodaş, “İlk kere bu boydaki aka bir stel hem Boncuklu Tarla’da hem de Yukarı Dicle Vadisi’nde bulundu.” ifadesini kullandı.Kodaş, ayrıca bina içerisinde bulunan maket formunda yapılan minyatür stelin, Şanlıurfa bölgesinde bulunan “T” biçimli stellere benzediğini belirterek, bunun iki bölge arasındaki ilişkiyi göstermesi açısından da ehemmiyet taşıdığını vurguladı.Dört devre kullanılan binanın her döneminin Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’in erken evrelerine ait olduğuna işaret eden Kodaş, “Boncuklu Tarla’da daha önce bulduğumuz benzer binaların bir kere kullanılıp tamamının doldurulmuş olduğunu görüyorduk. Fakat bu kere binanın uzun süre kullanılmış olması bizim için bilimsel anlamda yeni verilerin de elde edilmesini sağladı.” diye konuştu. Haberin Devamı”ÇOK SAYIDA BOĞA BOYNUZU BULDUK” Kodaş, Boncuklu Tarla’da kamu binası olarak kullanılan 9 binaya ulaştıklarını, bunların tamamında ya “stel” ya da “paye” denilen stellere benzer mimari unsurların bulunduğunu dile getirerek, bunların konut olduklarına dair herhangi bir veri ya da buluntuya ulaşmadıklarını belirtti.Kalıntılarına ulaştıkları binanın da konut olmadığını, kamu binası olarak kullanıldığını belirlediklerini anlatım eden Kodaş, şunları kaydetti:”İçerisinde minyatür steller, ufak objeler bulduk, sembolik paha taşıyabilecek. Çok sayıda boğa boynuzu bulduk. Boğa başı parçaları bulduk. Bu da bu binanın diğerleri gibi özel bir bina olduğunu, kamu binası olduğunu gösteriyor. Ancak bu, diğerlerinden farklı çünkü stelin boyutu farklı. İçinde bulduğumuz buluntular farklı ve bir kere değil en az 4 kere yenilenerek kullanılmasından ötürü farklı. Milattan Önce 10 bin yıla tarihlendiğini düşünüyoruz, henüz karbon analizi olmamakla birlikte. Çünkü bina içerisinde ele geçirdiğimiz ufak buluntular ve bilhassa yontma taş buluntuları, Boncuklu Tarla’da daha önce bu tabakalarda bulduğumuz objelerle fazla benzer, onlarla çağdaş. Aynı süreçte kullanılmış fakat uzun süre kullanılmış diğerlerinden farklı olarak. Yaklaşık 12 bin yıllık bir bina olduğunu düşünüyoruz.”Haberin DevamıProf. Dr. Kodaş, Geleceğe Miras Projesi kapsamında Boncuklu Tarla’daki kazılar için Valilik ve bazı kurumlardan da önemli destekler sağlandığını hatırlatarak, bu kapsamda alanda planladıkları kazıları da sürdürerek yeni tarihi değerleri gün yüzüne çıkartmak istediklerini sözlerine ekledi.
News
