Telegram soruları… ‘İfade özgürlüğü taciri’ neden tutuklandı

Haberin DevamıRusya’nın Mark Zuckerberg’i olarak anılan, dünyanın en aka ikinci haberleşme uygulaması Telegram’ın kurucu ve yöneticisi Pavel Durov, 25 Ağustos’ta Fransa’da gözaltına alındı. Fransa adaletinin 12 ayrı suçlama yönelttiği Durov’un tutuklanması bir anda dünyanın en fazla konuştuğu konulardan biri oldu.1. PAVEL DUROV KİMDİR?1984 yılında Sovyetler Birliği’nde doğan Durov, henüz 4 yaşındayken ailesiyle beraber İtalya’ya taşındı. Aile, Sovyetlerin dağılmasından sonra memleketlerine geri döndü. Durov, Zuckerberg’in Facebook’undan ilham alarak 2006’da ‘Vkontakte’ (VK) uygulamasını geliştirdi. VK’nın kısa sürede popülerleşmesi Kremlin’in de dikkatini çekti. 2011’de Rus hükümeti Durov’a ültimatom vererek uygulamanın verilerini paylaşmasını istedi. Durov, bu esnada Telegram üzerinde çalışıyordu.Haberin Devamı2. RUSYA’YI NEDEN TERK ETTİ?VK’yı satmayı kabul eden Durov, 2013 Aralık ayına gelindiğinde Telegram yüzünden köşeye sıkıştı. Ukrayna’da Rusya yanlısı Viktor Yanukoviç yönetiminin ‘Maydan’ olayları yüzünden devrilmesi üzerine Rus istihbaratı Durov’un kapısını yine çaldı; bu kere Yanukoviç karşıtı grupların yazışmalarına erişim istedi. Durov, işbirliğini redderek Rusya’yı terk etti ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne yerleşti.3. TELEGRAM NASIL BÜYÜDÜ?Diğer uygulamalardan farklı olarak 200 bine kadar kullanıcının iç olabildiği sohbet gruplarına sahip olan Telegram’ın büyümesini hızlandıran asıl gelişme, 2021’de başlayan Ukrayna işgali oldu. Hem Rus hem de Ukraynalı devlet görevlilerinden cephedeki askerlere kadar savaşla ilgili gelişmeler Telegram üzerinden paylaşıldı. Uygulama dünya çapında bir milyar kullanıcıya ulaştı.4. FRANSA’YA NEDEN GİTTİ?Verileri ne Rusya’yla ne de Avrupa ve ABD’yle paylaşan Durov, tüm kontrol sistemleri dışında kalan bir sanal imparatorluk kurdu. Batı’da siyaset yapıcılar ve emniyet araştırmacıları, uygulamanın “terör propagandası, aşırı sağcılık, uyuşturucu ticareti, çocuk pornografisi ve silah satışı” için bir cennet haline geldiğini söylemeye başladı. Uzun süredir Batı istihbaratı tarafından izlenen Durov ise tutuklanma riskine rağmen geçen cumartesi günü uçağıyla Paris’e gitti.Haberin Devamı5. BAKÜ’DE NE İŞİ VARDI?Gözaltına alınabileceğini bilmesine rağmen Paris’e sebep gittiği anlaşılmayan Durov’un, kısa süre önce Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmeye çalıştığı iddia edildi. Putin ile şahsen görüşme talebi reddedilen Durov’un, rotayı Paris’e çevirdiği belirtildi. Durov’un Fransa’ya Putin’den korunmak için gittiği iddialar arasında.6. ŞİMDİ NE OLACAK?Durov’a terörizme destek, uyuşturucu kaçakçılığı, siyah nakit aklama, çocuk cinsel istismarına dair materyal satışı dair 12 ayrı suçlama yöneltilirken pazartesi akşamı itibariyle gözaltı süresi 48 saat daha uzatıldı. Suçlu bulunması durumunda 20 yıla kadar hapis yatabileceği belirtiliyor. Kendisini anlatım özgürlüğü savaşçısı olarak nitelendiren Durov’un tutuklanmasında yalnızca Avrupa’nın değil; Rus milyarderin “el altından Moskova’nın çıkarları için çalıştığını düşünen” Washington yönetiminin de etkisi olduğu tahmin ediliyor. Öte yandan Telegram’ın sekteye uğramasının Ukrayna-Rusya savaşını da etkileyeceği, çünkü tarafların aka ölçüde bu uygulamadan haberleştiği belirtiliyor.Haberin Devamı‘100 ÇOCUĞUN BABASIYIM’15 milyar dolara yakın serveti bulunduğu tahmin edilen 39 yaşındaki Pavel Durov’un çocuk sahibi olma konusunda takıntısı olduğu biliniyor. 15 yıl önce bir arkadaşının sperm donorü olmasını rica etmesinin ardından düzenli sperm bağışında bulunduğunu açıklayan Durov, 100’den fazla çocuğun biyolojik babası olduğunu öne sürmüştü.ARKADAŞININ PAYLAŞIMLARI MI YAKALATTIRus milyarderin Fransa’da tutuklanmasının yankıları sürerken, arkadaşı Juli Vavilova’nın sosyal medyada yaptığı paylaşımlar dikkat çekti. Vavilova’nın (24) Durov ile Azerbaycan, Kazakistan ve Özbekistan’dan beraber pek fazla görüntüsünü paylaştığı ortaya çıktı. Durov’un istihbarat servisleri tarafından izlendiği değerlendirildiğinde bu paylaşımların “bilgi aktarımı” yerine geçtiği yorumları yapıldı.